विश्वसनीय साधन सामुग्री

३) शिवाजीच्या चरित्रविषयक साधनात रामदासी पंथांच्या बखरी या सर्वात जास्त अविश्वसनीय आहेत. मेरुस्वामी व दिनकर हे दोनच शिष्य असे आहेत कि , जे समर्थ वारले, त्या वेळी वयाने प्रौढ होते. इतर सर्वांचे ज्ञान ऐकीव व विपर्यस्त आहे. -- नरहर कुरुंदकर... 

                      रामदासाची सर्वात जुनी चरित्रे मेरुस्वामी, दिनकर स्वामींची . त्यात शिवाजीचा उल्लेख नाही. शिवाजीचे सर्वात जुने चरित्र सभासदाचे. तिथेही रामदासाचा उल्लेख नाही. ज्यांनी रामदास चरित्र जवळून पहिले व रामदास- निधना समयी जे प्रौढ होते, व ज्यांनी शिवाजी जवळून पहिला, त्यांनी रामदास उल्लेखलेला नाही.
" जिजाबाईंच्या निधनसमयी रामदास तिथे होते, हि माहिती बखरीची आहे, आणि उत्तरकालीन बखरीची आहे. शिवाजीला समर्थांचा मंत्रोपदेश नाही. " -- नरहर कुरुंदकर...

संदर्भ -- श्रीमान योगी कादंबरीच्या निमित्ताने रणजीत देसाई यांना लिहिलेले नरहर कुरुंदकर यांचे पत्र जे प्रस्तावने खातीर त्या पुस्तकाच्या सुरवातीस  छापलेले आहे